राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वपूर्ण घोषणा करण्यात आलेली आहे. राज्यातील 26 जिल्ह्यांमध्ये अतिवृष्टी, अवेळी पाऊस, गारपीट यांसारख्या नैसर्गिक आपत्तीमुळे झालेले नुकसान लक्षात घेता, जवळपास तीन लाख शेतकऱ्यांना 360 कोटी रुपयांची नुकसान भरपाई मंजूर करण्यात आली आहे. 5 सप्टेंबर 2024 रोजी राज्य सरकारने या संदर्भात महत्त्वपूर्ण जीआर (शासन निर्णय) जारी केला आहे. या निधीच्या वितरणाची प्रक्रिया नोव्हेंबर 2023 ते जुलै 2024 या कालावधीमध्ये झालेल्या नुकसानग्रस्त शेतकऱ्यांना मदत करण्याच्या उद्देशाने सुरू करण्यात येणार आहे.
सर्व जिल्ह्यांमध्ये नुकसान भरपाईचा लाभ
या निधीच्या वितरणाच्या प्रक्रियेत, शेतकऱ्यांना त्यांच्या नुकसानाच्या अनुषंगाने मदत दिली जाणार आहे. नुकसानीची नोंद असलेल्या जिल्ह्यांमध्ये गोंदिया, कोल्हापूर, सांगली, अमरावती, अकोला, यवतमाळ, बुलढाणा, वाशिम, छत्रपती संभाजीनगर, जालना, परभणी, हिंगोली, नांदेड, लातूर, बीड, धाराशिव यांचा समावेश आहे. प्रत्येक जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांच्या नुकसानीचा आढावा घेऊन त्यांना निधी देण्यात येईल. एकूण 360 कोटी रुपयांचे वाटप करण्यात येणार असून, या निधीमधून शेतकऱ्यांना त्यांच्या नुकसानीची भरपाई मिळणार आहे.
avkali nuksan bharpai 2023 GR PDF
गोंदिया जिल्ह्यात डिसेंबर 2023 मध्ये झालेल्या उसाच्या नुकसानीसाठी 31 शेतकऱ्यांना एकूण 1 लाख 97 हजार रुपयांची भरपाई दिली जाणार आहे. त्याचप्रमाणे, कोल्हापूर जिल्ह्यात एप्रिल-मेमध्ये झालेल्या नुकसानीसाठी 65 शेतकऱ्यांना 5 लाख 48 हजार रुपयांचे नुकसान भरपाई मंजूर करण्यात आली आहे. याप्रमाणेच, सांगली आणि कोल्हापूर जिल्ह्यांतील गारपीटमुळे बाधित झालेल्या 220 शेतकऱ्यांना 3 लाख 20 हजार रुपयांची नुकसान भरपाई मिळणार आहे. प्रत्येक जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांना त्यांच्या नुकसानाच्या प्रकारानुसार या निधीचा वाटप करण्यात येईल.
निधी मंजुरीचा विस्तृत आढावा
राज्य शासनाने जिल्हानिहाय नुकसानीचा आढावा घेऊन, निधीच्या मंजुरीची प्रक्रिया सुरू केली आहे. अमरावती, अकोला, यवतमाळ, बुलढाणा, वाशिम या जिल्ह्यांतील मे 2024 मध्ये झालेल्या नुकसानीसाठी निधी मंजूर करण्यात आलेला आहे. छत्रपती संभाजीनगर विभागातील शेतकऱ्यांसाठी फेब्रुवारी 2024 मध्ये झालेल्या नुकसानीसाठी तसेच एप्रिल 2024 मध्ये नुकसान झालेल्या शेतकऱ्यांसाठी निधी मंजूर झाला आहे. जालना, नांदेड, परभणी, हिंगोली, लातूर, बीड आणि धाराशिव या जिल्ह्यांमध्ये सुमारे 71,081 शेतकऱ्यांना 87 कोटी 84 लाख रुपयांची नुकसान भरपाई मिळणार आहे.
विविध जिल्ह्यांतील शेतकऱ्यांना दिलासा
नागपूर, वर्धा, भंडारा, गोंदिया आणि चंद्रपूर या जिल्ह्यांमध्ये नोव्हेंबर 2023 मध्ये झालेल्या अवेळी पावसामुळे झालेल्या नुकसानीसाठी एकूण 23,827 शेतकऱ्यांना तीन कोटी 53 लाख रुपयांची नुकसान भरपाई मंजूर करण्यात आली आहे. ठाणे, पालघर, रायगड, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग या जिल्ह्यांमध्ये मे 2024 मध्ये झालेल्या नुकसानीसाठी 898 शेतकऱ्यांना 7 कोटी 54 लाख 43 हजार रुपयांची भरपाई देण्यात येणार आहे. नागपूर विभागातील 14 शेतकऱ्यांना एप्रिल 2024 मध्ये झालेल्या नुकसानीसाठी 61 हजार रुपयांची नुकसान भरपाई मंजूर करण्यात आली आहे.
नुकसान भरपाईचे विस्तृत वाटप
नुकसान भरपाईचे वाटप करताना, शेतकऱ्यांना त्यांच्या एकूण पीकक्षेत्राच्या आधारावर भरपाई देण्यात येईल. यापूर्वी दोन हेक्टर पर्यंत नुकसान भरपाई मिळत होती, मात्र आता ती तीन हेक्टरपर्यंत वाढविण्यात आली आहे. बागायत पीक, फळबागा आणि इतर पीकांचे नुकसान झालेल्या शेतकऱ्यांना याच अनुषंगाने मदत दिली जाणार आहे. नोव्हेंबर 2023 ते जुलै 2024 या कालावधीमध्ये झालेल्या नुकसानीमुळे शेतकरी मोठ्या आर्थिक संकटात सापडले होते, परंतु या निधीच्या वितरणामुळे त्यांना काहीसा दिलासा मिळणार आहे.
शासनाच्या अधिकृत संकेतस्थळावर जीआर उपलब्ध
राज्य सरकारने या संदर्भात जारी केलेला जीआर राज्याच्या अधिकृत संकेतस्थळावर उपलब्ध आहे. या व्हिडिओच्या डिस्क्रिप्शनमध्ये देखील त्याची लिंक दिलेली आहे, ज्यावरून शेतकरी आणि इतर नागरिक अधिकृत माहिती पाहू शकतात. या निधीच्या वितरणाची प्रक्रिया सुरू झाल्यानंतर, शेतकऱ्यांना त्यांची नुकसान भरपाई थेट त्यांच्या खात्यावर जमा होईल.