मोदी सरकारने शेतकऱ्यांच्या हितासाठी एक मोठा निर्णय घेतला आहे. हा निर्णय शेतकऱ्यांच्या उत्पादनांना जागतिक बाजारपेठेत जास्तीत जास्त संधी उपलब्ध करून देण्यासाठी महत्त्वाचा ठरेल. कांदा आणि बासमती तांदळाच्या निर्यातीसाठी असलेले किमान निर्यात मूल्य (Minimum Export Price – MEP) सरकारने हटवले आहे. यामुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या उत्पादनांची निर्यात खुल्या पद्धतीनं करता येईल.
देशभरातील शेतकऱ्यांसाठी दिलासा
- मोदी सरकारच्या या निर्णयामुळे देशभरातील बळीराजाला मोठा दिलासा मिळणार आहे.
- कांदा आणि बासमती तांदळावर असलेले किमान निर्यात मूल्य हे शेतकऱ्यांच्या हितासाठी घातले गेले होते.
- मात्र, आता बाजारातील स्थिती बदलली आहे.
- शेतकऱ्यांना त्यांच्या उत्पादनांना योग्य दर मिळावा,
- यासाठी निर्यातीसाठी अधिक मोकळीक देणे गरजेचे होते.
- यामुळे आता शेतकऱ्यांना आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत त्यांची उत्पादने अधिक स्वातंत्र्याने विकता येणार आहेत.
- निर्यातीतून त्यांना चांगले उत्पन्न मिळण्याची शक्यता आहे.
MEP काढून टाकण्याचे महत्त्व
- किमान निर्यात मूल्य म्हणजे शेतकऱ्यांच्या उत्पादनांवर सरकारने घालून दिलेले एक ठराविक दर, ज्यापेक्षा कमी किमतीत उत्पादनाची निर्यात करता येत नव्हती.
- कांदा आणि बासमती तांदळाच्या निर्यातीसाठी MEP लागू होता, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना त्यांची उत्पादने परदेशात विकताना काही मर्यादा होत्या.
- MEP मुळे आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठांमध्ये स्पर्धात्मकतेत राहण्यास अडचणी येत होत्या.
- मात्र, आता हे मूल्य हटवण्यात आले आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना त्यांची उत्पादने बाजारातील मागणीप्रमाणे विकता येतील.
कांदा निर्यातीतली वाढती मागणी
कांदा हे भारतीय शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वाचे पीक आहे. देशात मोठ्या प्रमाणावर कांदा पिकवला जातो. याची मागणी देशातीलच नव्हे तर आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठांमध्ये देखील आहे. कांद्याच्या निर्यातीवर MEP लागू केल्यानंतर त्याची निर्यात काही प्रमाणात कमी झाली होती. मात्र, आता हा निर्बंध हटवल्याने भारतीय कांद्याला आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत पुन्हा चांगली मागणी मिळण्याची अपेक्षा आहे. शेतकऱ्यांना त्यांच्या कांद्याचे योग्य दर मिळण्याची शक्यता वाढली आहे.
बासमती तांदळाचा जागतिक बाजारातील दर्जा
- बासमती तांदळाला जागतिक स्तरावर एक उच्च दर्जाचे उत्पादन मानले जाते.
- भारत हा बासमती तांदळाचा सर्वात मोठा निर्यातदार देश आहे.
- बासमती तांदळाची निर्यात करून देशाला मोठ्या प्रमाणात परकीय चलन मिळते.
- बासमती तांदळाच्या निर्यातीवर MEP लादल्यामुळे शेतकऱ्यांना थोडेसे अडचणींना सामोरे जावे लागत होते.
- आता MEP हटवल्यामुळे बासमती तांदळाची जागतिक बाजारपेठेत निर्यात वाढवण्यासाठी संधी निर्माण झाली आहे.
शेतकऱ्यांसाठी उत्पन्नात वाढ
सरकारच्या या निर्णयामुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या उत्पादनांचे अधिक मूल्य मिळण्याची संधी मिळणार आहे. कांदा आणि बासमती तांदळाच्या निर्यातीसाठी आता शेतकऱ्यांना कोणत्याही मर्यादा न राहिल्याने त्यांना आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत योग्य किंमत मिळवण्याची शक्यता आहे. या निर्णयामुळे शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढण्यास मदत होईल. विशेषतः कांदा उत्पादक शेतकऱ्यांना याचा थेट फायदा होईल.
सरकारने घेतलेला हा निर्णय शेतकऱ्यांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडवून आणण्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरेल.